MEN konsultuje projekt ws. publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych

Chodzi o projekt rozporządzenia ws. orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, który resort edukacji skierował do konsultacji społecznych i uzgodnień międzyresortowych.

Ministerstwo Edukacji Narodowej poinformowało, że celem jest „podniesienie jakości orzeczeń i opinii, które stanowią podstawę do organizacji kształcenia dzieci i młodzieży oraz udzielania im wsparcia adekwatnego do indywidualnych potrzeb, a tym samym zwiększenie dostępności i jakości pomocy udzielanej dzieciom i młodzieży”.

Szczególną uwagę – jak zaznaczył resort – położono na skuteczność wsparcia uczniów i uczennic z niepełnosprawnościami, a także objętych leczeniem w związku z problemami w zakresie zdrowia psychicznego.

Dodał, że projekt to efekt „szerokich konsultacji i rekomendacji środowiska dyrektorów poradni i szkół, nauczycieli, kuratorów oświaty oraz rodziców”.

Przepisy zakładają m.in. uproszczenie wzorów orzeczeń i opinii oraz doprecyzowanie wymaganej dokumentacji i informacji o funkcjonowaniu uczniów, co „usprawni pracę zespołów orzekających”.

Propozycje przewidują m.in.: wzmocnienie roli i decyzyjności zespołu orzekającego, który swoje rozstrzygnięcia będzie opierał na rzeczywistych trudnościach ucznia – dokumentacja medyczna będzie miała charakter pomocniczy; obowiązkowe przekazywanie przez szkoły informacji o funkcjonowaniu ucznia, z uwzględnieniem jej w diagnostyce, by zapewnić trafniejsze rozpoznanie potrzeb i dostosowanie form wsparcia; elastyczny skład zespołu orzekającego – lekarz nie będzie uczestniczył w nim obligatoryjnie, a decyzję w tej sprawie podejmie przewodniczący zespołu w zależności od indywidualnych potrzeb ucznia. W projektowanych zmianach dopuszczono też udział członka zespołu leczącego (przy dzieciach pod opieką psychiatryczną), asystenta międzykulturowego czy tłumacza.

Wśród „kluczowych” zmian MEN wskazało również: dookreślenie, jakie dokumenty stanowią podstawę do wydania orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego ze względu na niepełnosprawność; możliwość przekazania orzeczenia bezpośrednio do szkoły, przedszkola czy placówki – po uzyskaniu zgody rodzica – brak zgody oznaczać będzie brak wydania orzeczenia.

Od kwietnia 2026 r. orzeczenia i opinie dla dzieci z wadami słuchu, wzroku, autyzmem (w tym zespołem Aspergera) mają wydawać poradnie właściwe terenowo, a specjalistyczne poradnie będą dalej mogły wydawać dokumenty dla tych dzieci – ale po określeniu rejonu ich działania przez organ prowadzący.

Projekt zakłada też wydłużenie czasu na rozpatrzenie odwołania przez kuratora oświaty z dotychczasowych 14 do 21 dni.

MEN proponuje również doprecyzowanie procedury wnioskowania, w tym obowiązek złożenia oświadczenia przez rodzica o sprawowaniu władzy rodzicielskiej lub opieki i wyeliminowanie zbędnych formalności i dublujących się dokumentów zgodnie z rekomendacjami środowiska poradni oraz szkół.

Resort przekazał także, że w nowym roku szkolnym mają być udostępnione narzędzia informatyczne wspomagające sporządzanie dokumentów i przeprowadzenie oceny funkcjonowania uczniów. Na wdrożenie nowych przepisów szkoły, placówki i poradnie będą miały czas do 1 kwietnia 2026 r., a nauczyciele i specjaliści będą mogli skorzystać ze szkoleń przygotowanych m.in. przez Ośrodek Rozwoju Edukacji oraz Akademię Pedagogiki Specjalnej.

Zaproponowano, by rozporządzenie weszło w życie po 14 dniach od ogłoszenia, jednak część przepisów – dotyczących nowych zasad przekazywania informacji o dziecku przez szkołę lub przedszkole oraz oceny jego funkcjonowania w poradni – zacznie obowiązywać od 1 kwietnia 2026 r. (PAP)

pak/ joz/